Ομιλία του Υπουργού Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης Παναγιώτη Κουρουμπλή στο 9ο Διεθνές Επιστημονικό Συνέδριο «Ενέργεια και Κλιματική Αλλαγή»

«Η καταστροφική επέλαση του τυφώνα Μάθιου στην Καραϊβική και οι πρόσφατες πλημμύρες και πυρκαγιές στην Ελλάδα υπενθυμίζουν ότι η κλιματική αλλαγή είναι απειλή πραγματική και άμεση. Δυστυχώς, τόσο το πολιτικό σύστημα όσο και η κοινή γνώμη έχουν καθυστερήσει να αντιληφθούν το μέγεθος και την πολυπλοκότητα αυτής της πρόκλησης, η οποία μακροπρόθεσμα συνιστά μεγαλύτερο πρόβλημα από την οικονομική κρίση. Είναι ανάγκη να ληφθούν μέτρα μετασχηματισμού τόσο της κοινωνικής συμπεριφοράς όσο και της οικονομίας μας, σύμφωνα με τις αποφάσεις στη διαμόρφωση των οποίων έχουμε συμμετάσχει στην Ευρωπαϊκή Ένωση και στον ΟΗΕ.

Η Συμφωνία του Παρισιού αποτελεί ένα σημαντικό βήμα για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, που όμως πρέπει να ενισχυθεί και να υλοποιηθεί εντός στενού χρονικού ορίζοντα. Δεν υπάρχουν περιθώρια εφησυχασμού για καμία χώρα και για κανένα πολίτη. Γνωρίζετε όλοι ότι ο στόχος που συμφωνήθηκε στο Παρίσι για συγκράτηση της ανόδου της μέσης παγκόσμιας θερμοκρασίας στους 2 βαθμούς Κελσίου κάθε άλλο παρά βέβαιο είναι ότι θα επιτευχθεί. Από τις πολιτικές ηγεσίες απαιτείται εγρήγορση, στενή διεθνής συνεργασία και επιτάχυνση των προσπαθειών μείωσης και προσαρμογής. Υπάρχει ανάγκη για διαμόρφωση ενός αποτελεσματικού διεθνούς θεσμικού πλαισίου για την παραγωγή και διάχυση νέας γνώσης και κυρίως η εξασφάλιση και κατανομή των αναγκαίων οικονομικών πόρων για τον λεγόμενο πράσινο μετασχηματισμό της παγκόσμιας οικονομίας.

Ίσως από τα πλέον σημαντικά εμπόδια που αντιμετωπίζουμε είναι η διάχυση της ανάγκης αντιμετώπισης αυτών των προβλημάτων μέσα στην κοινωνία μας. Είναι ανάγκη υφιστάμενες βέλτιστες πρακτικές και τα οφέλη από την αποδοχή τους να μεταφερθούν στις τοπικές κοινωνίες. Ο ρόλος που μπορεί να παίξει η Τοπική Αυτοδιοίκηση στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής και τον πράσινο μετασχηματισμό των τοπικών οικονομιών είναι απολύτως καθοριστικός, τόσο σε εθνικό όσο και σε περιφερειακό επίπεδο.

Σε τοπικό επίπεδο υπάρχει μεγάλο περιθώριο δράσης, που ξεκινά από την εξοικονόμηση ενέργειας και την ενσωμάτωση φωτοβολταϊκών σε κτίρια και δίκτυα, και φθάνει στην ενίσχυση των προσπαθειών για την επανεκκίνηση της οικονομικής ανάπτυξης σε τοπική κλίμακα, καθώς όλες αυτές οι δράσεις στηρίζονται στην εκμετάλλευση του τοπικά παραγόμενου πλούτου.

Η ενεργειακή αναβάθμιση των δημοσίων κτιρίων, που αποτελεί χρηματοδοτούμενο ευρωπαϊκό στόχο, είναι ένα πρώτο βήμα. Πρέπει να τονιστεί ότι, συμβάλλοντας στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής, οι Δήμοι και οι Περιφέρειες θα αποκομίσουν άμεσα οφέλη από την εξοικονόμηση ενέργειας, αλλά και από την ενίσχυση της τοπικής οικονομίας και απασχόλησης. Αρχίζοντας από την αναβάθμιση υφιστάμενων βιοκλιματικών κτιρίων μπορούμε, καθώς η ευαισθητοποίηση των πολιτών θα αυξάνεται, να επεκταθούμε στους τομείς των μεταφορών και της βέλτιστης αξιοποίησης των απορριμμάτων, τα οποία παραμένουν στο επίκεντρο του ενδιαφέροντος της Ε.Ε.

Το ΥΠΕΣΔΑ προσβλέπει στην ενεργοποίηση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας για την ανάληψη έργων μεσαίου μεγέθους, ενώ θα επιδιώξει να εντάξει έργα μικρότερης κλίμακας στον υφιστάμενο σχεδιασμό του για την προώθηση της κοινωνικής οικονομίας. Κατ’ αυτόν τον τρόπο προωθείται παράλληλα η μακροπρόθεσμη στόχευση του Υπουργείου για συνευθύνη και συμμετοχή των πολιτών στην πολιτική προστασία.

Η αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής είναι κατεξοχήν ζήτημα διεθνούς και περιφερειακής συνεργασίας. Για αυτό τον λόγο επιζητούμε ενεργά την καλή συνεργασία με όλες τις χώρες του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας του Εύξεινου Πόντου. Οφείλουμε να συνεργαστούμε στενά σε ζητήματα όπως οι πυρκαγιές, οι πλημμύρες και η δορυφορική επισκόπηση. Επιπλέον, να προωθήσουμε την τεχνική και επιστημονική συνεργασία με ανταλλαγές καλών πρακτικών και τεχνογνωσίας. Ευελπιστώ ότι το ΚΕΠΑ θα συνεχίσει να συμβάλλει σε αυτή την κατεύθυνση και μέσω του Πράσινου Δικτύου Ενέργειας του ΟΣΕΠ θα μπορέσουμε να κάνουμε αποφασιστικά βήματα συνεργασίας στη περιοχή αυτή.

Για την αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής στην περιοχή μας η διεθνής πολιτική δέσμευση είναι δεδομένη και οι μηχανισμοί χρηματοδότησης υπαρκτοί. Απομένουν η ανάληψη πρωτοβουλιών και η υλοποίηση τους. Ως αρμόδιο υπουργείο, το ΥΠΕΣΔΑ δεσμεύεται ότι θα διαβουλευθεί με τις δημοτικές και περιφερειακές Αρχές, με τη Γραμματεία του ΟΣΕΠ, το Κέντρο Ενεργειακής Πολιτικής και Ανάπτυξης του Πανεπιστημίου Αθηνών και όλους τους ενδιαφερόμενους φορείς με σκοπό την επιτάχυνση και τον συντονισμό των δράσεων σε τοπικό επίπεδο. Σε αυτή τη προσπάθειά μας θα αναζητήσουμε την πολιτική και οικονομική στήριξη από την Ε.Ε., τον ΟΗΕ αλλά και άλλους διεθνείς χρηματοδοτικούς οργανισμούς.

Όταν κινδυνεύει ο ίδιος ο πλανήτης μας, το εθνικό συμφέρον κάθε χώρας ταυτίζεται με το διεθνές. Κατά το παρελθόν, κάθε μία χώρα του Οργανισμού Οικονομικής Συνεργασίας του Εύξεινου Πόντου έχει πληρώσει βαρύ τίμημα για να υπηρετήσει τους εθνικούς της στόχους. Σήμερα, για πρώτη φορά είμαστε σε θέση να πετύχουμε όλοι τον απώτερο στόχο μας, και δη άνευ τιμήματος. Έχουμε χρέος απέναντι στους πολίτες μας να το επιδιώξουμε ως πρώτη προτεραιότητα.
Σας ευχαριστώ.»