«Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, πράγματι οφείλουμε να αποτίσουμε φόρο τιμής στα θύματα εκείνης της μεγάλης τραγωδίας, μια τραγωδία που είχε ως αιτία της και δικές μας ευθύνες και ως εκ τούτου σε αυτή τη δύσκολη συγκυρία όλοι μαζί, θα πρέπει να προσεγγίσουμε την ιστορικότητα της στιγμής για να μπορέσουμε πραγματικά να συγκροτήσουμε ένα μεγάλο δημοκρατικό, πατριωτικό μέτωπο αναχαίτισης όλων αυτών των δεινών που έζησε και ζει σήμερα, ο ελληνικός λαός.
Κύριε Πρόεδρε, δίπλα στην αρχαία φιλοσοφία, η οποία πραγματικά έχει κυριαρχήσει σε ολόκληρο τον κόσμο γεννήθηκε και η σοφιστεία, η οποία με λογικοφανή και αληθοφανή επιχειρήματα –άλλωστε είναι τόσο πλούσια η ελληνική γλώσσα- μπορεί να δώσει τη δυνατότητα σε έναν ομιλητή να διαμορφώσει την σκέψη του και τις προτάσεις του υποστηρίζοντας και μετατρέποντας ακόμα και το μαύρο σε άσπρο ή το άσπρο σε μαύρο.
Σήμερα, λοιπόν, συζητάμε ένα πολύ σημαντικό νομοσχέδιο, που πραγματικά δίνει πολύ μεγάλες δυνατότητες, όπως και να το προσεγγίσει κανείς. Οφείλουμε, όμως, να αποσαφηνίσουμε την πραγματικότητα, να την αποφλοιώσουμε και να αγγίξουμε τον πυρήνα της. Είναι ανάγκη να συζητήσουμε ένα τέτοιο σχέδιο νόμου; Πρέπει; Είναι χρήσιμο;
Κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, αμφισβητεί κανείς ότι στη χώρα όλα αυτά τα χρόνια υπήρξε δημοκρατικό έλλειμμα; Διαφωνεί κανείς ότι στη χώρα υπήρξε κρίση αντιπροσωπευτικότητας; Αδιαφορεί κανείς ότι οι μετρήσεις που γίνονται κάθε φορά δείχνουν πελώριο έλλειμμα εμπιστοσύνης στο πολιτικό σύστημα και στους πολιτικούς; Μπορεί κανείς να υποστηρίξει, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, ότι δικαίως ή αδίκως οι άνθρωποι, το 40% πολιτικοποιημένων στην πλειοψηφία τους ανθρώπων, απέχουν από τα δημόσια πράγματα;
Όταν αυτά τα βάλει κανείς κάτω, όταν δει ότι πολιτικοί με ρητορεύματα και με κυνισμό ενοχοποιούν τη συμμετοχή του λαού, όταν βλέπει κανείς τους θεσμούς να μην ανταποκρίνονται στις ανάγκες της κοινωνίας, όλα αυτά οφείλουν να μας προβληματίσουν και να συζητήσουμε. Εάν η συζήτηση αυτή γίνει κάτω από το πρίσμα προσωπικών αντεγκλήσεων, διαφωνιών, χαρακτηρισμών που έγιναν κατά καιρούς, αυτό δείχνει ότι δεν διαθέτουμε το ψυχικό σθένος σε αυτήν την ιστορική στιγμή να κάνουμε μια μεγάλη αυθυπέρβαση. Εκεί φαίνεται η γενναιότητα ενός πολιτικού προσώπου που μπορεί να υπερβεί ακόμα και τον εαυτό του και να δει τι συμφέρει αυτή τη στιγμή την πατρίδα.
Θα ξεκινήσω, λοιπόν, από την ιστορία, από την εποχή του Αλέξανδρου Παπαναστασίου, που ήταν ένας από τους γεννήτορες της δημοκρατικής παράταξης, που υποστήριξαν την ανάγκη αυτών των επιλογών. Γιατί; Τυχαία; Όχι, πιστεύω.
Πάντα η δημοκρατική παράταξη συνηγορούσε και συνέβαλε σε προσπάθειες αυτού του τύπου, με την ευρύτερη έννοια, η Αριστερά και ο δημοκρατικός χώρος, όπως συνηθίζεται να λέγεται, χωρίς να αμφισβητώ ότι η Νέα Δημοκρατία είναι δημοκρατικό κόμμα -μακριά από μένα τέτοια σκέψη- όπως τέλος πάντων χαρακτηριζόταν ο χώρος αυτός, όπως προσδιοριζόταν. Πάντα είχε μια τάση προς αυτήν την κατεύθυνση, ακόμα και αν δεν την είχε φτάσει.
Ξέρετε -σας το είπα προχθές στην Επιτροπή- δεν το υπολογίζουμε. Το ’64 η Κυβέρνηση του Γέρου της Δημοκρατίας πήρε 53% και 172 μόνο έδρες. Η Κυβέρνηση του Κωνσταντίνου Καραμανλή το ’74, με το λάθος που έκανε ο αείμνηστος Γεώργιος Μαύρος και συνηγόρησε, με μια υπερενισχυμένη αναλογική πήρε 212 έδρες, με το ίδιο ποσοστό! Για να δείτε τη διαφορά αντιλήψεων και προσεγγίσεων.
Και ήρθε το ΠΑΣΟΚ το ’89. Θα ήθελα εδώ να κάνω μία παρένθεση -ας μου επιτρέψει η Νέα Δημοκρατία-, γιατί κάποιος έδωσε και λάθος πληροφόρηση στον Αρχηγό. Να έρχεστε πιο διαβασμένοι. Ο νόμος δεν ήταν του Κουτσόγιωργα. Δεν είχε καμμιά σχέση τότε, εκείνη τη στιγμή, με όσα είχαν διαδραματιστεί, ο Κουτσόγιωργας με αυτόν τον νόμο. Άρα, μην το λέτε, γιατί όποιος ξέρει, σας συλλαμβάνει και αδιάβαστους. Ήρθε, λοιπόν, τότε το ΠΑΣΟΚ και έφερε την απλή αναλογική και η Αριστερά δεν την ψήφισε, κάτω από τις συγκεκριμένες συγκυρίες και τις σκοπιμότητες. Κέρδισε; Τότε είχε η Αριστερά πολλά επιχειρήματα να πει, ότι το ΠΑΣΟΚ έκανε αυτό, έκανε το άλλο, δεν έκανε αυτό, δεν έκανε το άλλο. Δεν έκανε την αυθυπέρβασή της και δεν κέρδισε. Και επειδή τα πράγματα κρίνονται στην πολιτική εκ του αποτελέσματος, μην βιάζεστε, όλους μας κρίνει ο ελληνικός λαός.
Έρχομαι, λοιπόν, στη Νέα Δημοκρατία. Επιχείρημα πρώτο, συγκλονιστικό: «Γιατί το φέρατε τώρα και δεν το φέρατε την επόμενη μέρα που αναλάβατε τη διακυβέρνηση της χώρας;». Είναι σοβαρό επιχείρημα να το λέτε; Έχουμε μπροστά μας δυόμισι χρόνια και έρχεστε και λέτε ότι είναι επίδικος ο χρόνος αυτός. Ποιον πείθετε; Άρρητα ρήματα.
Επιχείρημα δεύτερο της Νέας Δημοκρατίας: «Η πολιτική σταθερότητα». Μάλιστα. Εσείς μόλις ανέλαβε ο κ. Μητσοτάκης, που αγωνιάτε για την πολιτική σταθερότητα, ζητήσατε από μια Κυβέρνηση που εξελέγη πριν από πέντε μήνες, να ανατραπεί. Και περιμένατε -και θα σας το χρεώσει η ιστορία αυτό, αυτός είναι ο καιροσκοπισμός και ο πολιτικός τυχοδιωκτισμός- να μην ολοκληρωθεί η αξιολόγηση, για να πέσει η Κυβέρνηση.
Αγαπητοί συνάδελφοι, με πολύ σεβασμό -γιατί εγώ πιστεύω στη δημοκρατία και δεν πιστεύω ότι ο λαός είναι σοφός μόνο όταν μας ψηφίζει, σοφός είναι ο λαός πάντα, είτε σε προσωπικό επίπεδο όταν μας ψηφίζει ή δεν μας ψηφίζει, είτε σε κομματικό-, σας ερωτώ: Είστε έτοιμοι; Είστε τόσο έτοιμοι σε αυτόν τον χρόνο ή έχετε τόση μεγάλη αδημονία να επανέλθετε στις καρέκλες, υποστηρίζοντας και κάτι το οποίο εγώ θα σας πω ότι δεν είναι δημοκρατικό -δεν θέλω να το χαρακτηρίσω- ότι «εμείς είμαστε οι μόνοι που κατέχουμε τη μοναδική αλήθεια, που ξέρουμε, που είμαστε ικανοί, που μπορούμε, που, που, που…». Άρα, εσείς πρέπει να κυβερνάτε μονίμως και κανείς άλλος. Όλοι οι άλλοι είναι κάτι διαφορετικό και αρνητικό για τον τόπο.
Μόνο εσείς αγαπάτε αυτόν τον τόπο, μόνο εσείς ξέρετε το συμφέρον του, αλλά παρά ταύτα θέλατε την ανατροπή της Κυβέρνησης. Άρα, πολιτική αστάθεια, όταν ξέρατε εσείς, οι πολύ πατριώτες, οι υπερ-πατριώτες, ότι η χώρα, για να πάει στην ανάπτυξη, θέλει πολιτική σταθερότητα. Κάντε, λοιπόν, υπομονή.
Επειδή σας ακούω να μιλάτε για τα γκάλοπ, δείχνετε ότι είστε και ανεπίδεκτοι μαθήσεως. Δεν μάθατε από τα παθήματα των γκάλοπ. Αφού, όμως, πιστεύετε αυτούς τους πολύ αξιόπιστους δημοσκόπους της χώρας, οι οποίοι ξέρουμε πώς έχουν λειτουργήσει όλα αυτά τα χρόνια, θα σας πω κάτι άλλο: Να δεχθούμε, λοιπόν, ότι οι δημοσκόποι σάς δίνουν αυτή τη στιγμή, σ’ αυτή τη συγκυρία, στην πιο δύσκολη συγκυρία για την Κυβέρνηση, κάποιο προβάδισμα. Μάλιστα. Το προβάδισμα που δίνουν οι δημοσκόποι, οι δημοσκοπήσεις και οι έρευνες στην απλή αναλογική πού πάει; Αυτό το διαβάσατε ή μήπως δεν το διαβάσατε; Αν το διαβάσατε, δείχνετε να το αγνοείτε, να το ξεπερνάτε, γιατί ενδεχομένως έτσι σας βολεύει. 58 και το 40% της Νέας Δημοκρατίας, γιατί και τη Νέα Δημοκρατία μπορεί να την εκπροσωπείτε ως Βουλευτές, αλλά έχει κόσμο σκεπτόμενο.
Ξέρετε τι λέει ο κόσμος ο σκεπτόμενος, κύριοι της Νέας Δημοκρατίας; Διότι εγώ μιλάω -και το ξέρετε πολύ καλά- με κόσμο απ’ όλες τις πλευρές. Τι λέει ο κόσμος της Νέας Δημοκρατίας; «Ρε παιδιά, αυτές οι πολιτικές σταθερότητας που είχαμε όλα αυτά τα χρόνια γιατί δεν απέτρεψαν την κρίση τη φοβερή και την καταστροφική»; Διότι χρησιμοποιείτε λέξεις εύκολα, λες κι εσείς δεν έχετε καμία ευθύνη. Άμωμοι. Δεν έχετε καμία ευθύνη για το τι έχει συμβεί στην πατρίδα. Δεν έχετε ευθύνη για την καταστροφή, για το ότι πήγατε το χρέος στα 350 δισεκατομμύρια. Δεν έχετε καμία ευθύνη για το ότι η φαρμακευτική δαπάνη έφτασε τα 15 δισεκατομμύρια.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: … (Δεν ακούστηκε)
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ (Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης): Αφήστε να μιλήσω. Άκουσα με πολλή προσοχή. Θα με ακούσετε και μετά θα μιλήσετε. Αφήστε τώρα. Όταν σας έλεγα, «στείλτε την υπόθεση στον εισαγγελέα …
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Άσε τα φάρμακα. Εσύ ειδικά για τα φάρμακα να μη μιλάς. Πήγαινε κάπου αλλού.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ (Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης): Όταν σας έλεγα «στείλτε την υπόθεση στον εισαγγελέα», κύριε Λοβέρδε, κάνατε πως δεν ακούγατε γιατί θέλατε να βολέψετε κάποια πράγματα. Αφήστε. Είναι πολλοί οι μάρτυρες στο ΚΤΕ Υγείας τι σας έλεγα και τι κάνατε. Είναι πολλοί οι μάρτυρες. Αφήστε.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Άσε τα φάρμακα. Πήγαινε κάπου αλλού.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ (Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης): Θα τα πούμε όταν θα έρθει η ώρα.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Κρεμαστινός): Μην απευθύνεστε προσωπικά.
ΑΝΔΡΕΑΣ ΛΟΒΕΡΔΟΣ: Να τα πεις αλλού αυτά. Όχι εδώ.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ (Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης): Σε σένα προσωπικά το λέω.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Κρεμαστινός): Μην απευθύνεστε προσωπικά, διότι προκαλείτε συζήτηση.
ΣΩΚΡΑΤΗΣ ΦΑΜΕΛΛΟΣ: Όχι, κύριε Πρόεδρε. Σας παρακαλώ πολύ. Δεν αναφέρθηκε σε ονόματα ο Υπουργός. Ο κ. Λοβέρδος με αναίδεια τον διέκοψε.
ΠΡΟΕΔΡΕΥΩΝ (Δημήτριος Κρεμαστινός): Παρακαλώ.
Συνεχίστε, κύριε Υπουργέ.
ΠΑΝΑΓΙΩΤΗΣ ΚΟΥΡΟΥΜΠΛΗΣ (Υπουργός Εσωτερικών και Διοικητικής Ανασυγκρότησης): Επειδή κάνατε αυτή την παρέμβαση, όταν καθύβριζαν τον Ανδρέα Παπανδρέου, εσείς οι καλοί σοσιαλιστές ποτέ δεν τον υπερασπιστήκατε. Αφήνατε τον Άδωνι να βρίζει τον Ανδρέα Παπανδρέου και δεν σας άκουσα ποτέ μέσα στη Βουλή να τον υπερασπιστείτε.
Αυτή είναι η αλήθεια, αγαπητοί μου σύντροφοι. Και ούτε εκείνη την περίοδο τολμούσατε να πείτε για τα γεγονότα του ’08 και του ’09. Υπήρχαν μερικοί άνθρωποι, μεταξύ αυτών και ο ομιλών, που μιλούσαν πάντα γι’ αυτή την περίοδο. Συγκρατηθείτε λιγάκι.
Λέει, λοιπόν, η Νέα Δημοκρατία: «Σταθερές κυβερνήσεις». Να σας ρωτήσω: H πολυνομία είναι μία από τις αιτίες που φαλκιδεύουν την πρόοδο της χώρας; Το αμφισβητεί κανένας; Δεν είναι προϊόν των σταθερών κυβερνήσεων;
Να σας πω και κάτι άλλο, το οποίο με έκανε εμένα ειλικρινά να ντραπώ ως Έλληνας και ως πολιτικό στέλεχος.
Βρέθηκα, λοιπόν, σε μία σύσκεψη όπου ήταν ένα υψηλό κυβερνητικό στέλεχος μιας ευρωπαϊκής χώρας, την οποία αν την πω, θα καταλάβετε ότι θεωρείται πολύ χαμηλότερη από την Ελλάδα. Έβγαλε, λοιπόν, το τάμπλετ, υπέγραψε ηλεκτρονικά ένα έγγραφο, το έστειλε εκεί που ήθελε να το στείλει, σε ένα στέλεχος της διοίκησης της χώρας του, και σε δέκα λεπτά πήρε ενημέρωση για το τι ενέργειες έγιναν. Μπορεί να γίνει αυτήν τη στιγμή στην Ελλάδα;
Θέλετε, λοιπόν, να ξαναπάρετε την κυβέρνηση. Δικαίωμά σας δημοκρατικό αν το πει ο ελληνικός λαός. Όμως, θα απαντήσετε στον ελληνικό λαό γιατί ξοδέψατε 7 δισεκατομμύρια ευρώ για την ηλεκτρονική διακυβέρνηση. Και αν θα πάτε, αγαπητοί φίλοι της Νέας Δημοκρατίας, στον κ. Κορτζίδη στον Πειραιά, που είναι τώρα Πρόεδρος στο Επιμελητήριο, στον οποίο πήγα προχθές και τον ρώτησα «επικοινωνεί το ένα επιμελητήριο με το άλλο;» -για να μην σας πω το τι γίνεται στη Δημόσια Διοίκηση, τα ξέρετε καλύτερα, εσείς κυβερνήσατε επί είκοσι χρόνια- διότι ήταν κλειστό…
Όταν, λοιπόν, αυτήν τη στιγμή έχουμε αυτήν την πραγματικότητα, φοβόμαστε να πάμε σε ένα σύστημα όταν ξέρουμε ότι όλη η Ευρώπη ουσιαστικά λειτουργεί με απλή αναλογική. Και θεωρούμε ότι η σταθερότητα είναι μόνο αυτή που μπορεί να βγάλει τη χώρα από το αδιέξοδο. Ήταν η σταθερότητα που δεν μπόρεσε να προστατεύσει τη χώρα από αυτά τα αδιέξοδα.
Μπορεί, λοιπόν, μέσα από έναν διάλογο δημιουργικό να βρεθούμε σε κοινούς στόχους. Άλλωστε, από τα ρωμαϊκά χρόνια η Τριβωνιανή λειτουργία έπεισε μέχρι σήμερα ότι τα πολιτικά συστήματα προσαρμόζονται με τις ανάγκες της εποχής. Και μπορούμε πραγματικά, αγαπητοί φίλοι, να βρούμε τρόπους. Άλλωστε, κάποτε -και αυτό αφορά όλους μας- θα έρθει, επιτέλους, η ωριμότητα να λειτουργήσουμε και να συλλειτουργήσουμε, γιατί μέσα από τις συνεργασίες, κυρίως τις ομοιογενείς, μπορούμε να εξασφαλίσουμε και διαφάνεια -που δεν την είχαμε με τις σταθερές κυβερνήσεις- και πιο ισχυρούς ελέγχους ανάμεσα στο πολιτικό σύστημα και η Βουλή να αποκτήσει μεγαλύτερη δύναμη.
Όλοι ξέρουμε και όλοι είμαστε μάρτυρες -και Βουλευτές της Νέας Δημοκρατίας και Βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, εγώ υπήρξα χρόνια Βουλευτής του ΠΑΣΟΚ- ποιοι κυβερνούσαν κάθε φορά. Ήταν η πιο μαρτυρική στιγμή του Βουλευτή που εκλεγόταν και ήταν κυβερνητικός Βουλευτής. Ξέρω ότι μέσα σας οι περισσότεροι λέτε ότι έχω δίκιο. Αυτή είναι η αλήθεια, διότι κανένας δεν ρωτάει τον Βουλευτή. Κανένας δεν ρωτούσε τον Βουλευτή. Και ο Βουλευτής εκαλείτο να απολογείται για πράξεις για τις οποίες δεν είχε καμία ευθύνη.
Όλα αυτά, λοιπόν, δεν τα προστάτευσε η σταθερότητα. Ας μην μπούμε στη λογική του φόβου. Άλλωστε, ένα εκλογικό σύστημα τέτοιο δεν είναι για να γίνει την επόμενη μέρα μόνο. Είναι για να προχωρήσουμε.
Βλέπετε, αγαπητοί συνάδελφοι από τον ευρύτερο προοδευτικό χώρο, την εμμονή της Νέας Δημοκρατίας, η οποία εμμονή έφτασε ακόμα και στο να μην κάνει μια μικρή διόρθωση και να πει, «επιτρέπω και τη συνεργασία των κομμάτων να παίρνουν αυτό το μπόνους». Όχι, να το παίρνει το ένα κόμμα. Ακόμα και αυτό δεν τολμούν να κάνουν.
Κλείνω, κύριε Πρόεδρε, με το εξής: Άκουσα πολλά για το θέμα των περιφερειών. Και άκουσα και μερικούς ρήτορες από αυτό το Βήμα -και κυρίες- να αναφέρονται στο μαύρο χρήμα. Μάλιστα. Έτσι μου ήρθε εκείνη τη στιγμή να κάνω τον σταυρό μου. Θου Κύριε φυλακή τω στόματί μου.
Κυρίες και κύριοι, σε ό,τι αφορά την ψήφο για τους Έλληνες του εξωτερικού, τους Έλληνες που έφυγαν κάποτε, στη δεκαετία του ’50 και του ’60, που ήταν τα γερά μπράτσα της Ελλάδας και που τώρα έφυγαν και τα γερά μυαλά, μήπως φταίει και για αυτά η σημερινή Κυβέρνηση; Ποιος τους έστειλε; Και τώρα τους λέτε ότι τους νοιάζεστε να ψηφίσουν. Μάλιστα, να ψηφίσουν. Κάντε λίγη υπομονή. Αυτά δεν τα κάνατε εσείς όλα αυτά τα χρόνια. Μου είπε ο κ. Αθανασίου ότι ήταν τριμερής κυβέρνηση και εμποδιζόταν να γίνει αυτό. Κάτι τέτοιο άφησε να εννοηθεί. Δεν το πιστεύω. Εγώ δεν πιστεύω ότι ούτε η Δημοκρατική Αριστερά ούτε το ΠΑΣΟΚ θα εμπόδιζαν κάτι τέτοιο, αλλά δεν το κάνατε. Και δεν βλέπω να ζητάτε μια συγγνώμη.
Εγώ ειλικρινά σας λέω ότι όλοι οφείλουμε -ο καθένας με τον ρόλο που είχε- να είμαστε υπόλογοι σε αυτά τα νέα παιδιά. Και δεν το κάνατε. Κανένας δεν το έκανε, να πείτε «ναι», παρά μόνο τώρα κλαυθμηρίζετε για το θέμα της ψήφου.
Ε, λοιπόν, αφήστε. Σήμερα Κυβέρνηση είναι ο ΣΥΡΙΖΑ και οι ΑΝΕΛ και οι Οικολόγοι Πράσινοι. Όταν θα έρθει το τέλος αυτής της τετραετίας και αυτή η Κυβέρνηση δεν θα πράξει αυτό το εθνικό χρέος, θα είναι υπόλογη, όπως είστε και εσείς τώρα, γιατί είχατε την δυνατότητα, κυρίες και κύριοι συνάδελφοι, από το 2000 να το κάνετε και δεν είπατε ένα σοβαρό επιχείρημα γιατί δεν το κάνατε. Αυτή είναι η αλήθεια. Και τότε θα βρεθούμε, ίσως, στον κοινό τόπο, γιατί είναι ένα θέμα που έχει και τεχνικές λεπτομέρειες, δεν είναι απλό θέμα. Άλλωστε, ξέρετε πολύ καλά πως όταν καταθέσατε το νομοσχέδιο, οι Έλληνες της Αμερικής αντέδρασαν αρνητικά. Ως εκ τούτου, κάντε λίγη υπομονή.
Κάντε υπομονή, λοιπόν, να δούμε και το ζήτημα των περιφερειών και να το συζητήσουμε. Και θα δούμε τότε ποιος έχει προτάσεις.
Θα πω κάτι ακόμα, κύριε Πρόεδρε, και θα κλείσω. Επί τρεις μήνες ο ομιλών κατέθεσε μια σειρά σκέψεων. Μέχρι εκείνη τη στιγμή που αποφάσισε η Κεντρική Επιτροπή του ΣΥΡΙΖΑ και κατετέθη αυτό το νομοσχέδιο, με διαφορές από αυτά που έλεγα και εγώ -εγώ δεν είμαι από τους ανθρώπους που θα κρύψω αυτά που είπα, αλλά είμαι από τους ανθρώπους που έμαθα να υπερασπίζομαι και την απόφαση της πλειοψηφίας και να έχω ανοικτό το μυαλό μου, δεν κατέχω την μοναδική αλήθεια- πού ήταν η Νέα Δημοκρατία για να σπάσει τις περιφέρειες; Δεν θέλω να μιλήσω για Βουλευτές που ερχόντουσαν στο γραφείο μου και μου έλεγαν αυτά που μου έλεγαν. Λέτε, λοιπόν, για το σπάσιμο των περιφερειών. Πότε μιλήσατε για σπάσιμο των περιφερειών; Όλα αυτά τα επιχειρήματα εφευρέθηκαν από τη στιγμή που κατετέθη το νομοσχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ.
Η λογική, λοιπόν, πού οδηγεί τα πράγματα; Στο ότι είχατε μια συνειδητή επιλογή, η μεν Νέα Δημοκρατία να πουλήσει αυτό που ήθελε να πουλήσει -νομίζει ότι ο ελληνικός λαός έχει μνήμη χρυσόψαρου- και οι υπόλοιπες προοδευτικές δυνάμεις βρήκαν τον λόγο να μην συμφωνήσουν.
Έχουν το δημοκρατικό δικαίωμα. Αυτό έκριναν. Όλους μας θα μας κρίνει η ιστορία και τότε θα δούμε, στο τέλος της τετραετίας, πως πάλι η κοινωνία και οι δυνάμεις οι δημοκρατικές και οι δυνάμεις που προέρχονται από τον ευρύτερο δημοκρατικό χώρο θα αναχαιτίσουν κάθε προσπάθεια να επανέλθει αυτή η οπισθοδρομική δεξιά. Να είστε καλά!»